Kitaplar, alet ve malzemeler, planlar, posterler, bitmis gemi modelleri, hepsi bir arada.

Ana Sayfa - Gemi Modelcileri - Makaleler - Dersler - Kitaplar - Planlar - Alet ve Malzemeler - Atelye ve Dükkanlar - Kendin Yap - Galeri - Fotoğraf Arşivi - Linkler - Güncel - Geçmiş Zaman Hadiseleri - Pulculuk - Sponsorlar - Mehmet Salihoğlu Hobi Atölyesi - Basın - index (for English) - E-mail

Santa Maria Gemi Modeli Restorasyon Çalışması
Şimdiye kadar bizzat yaptığım (fazla sayıda değil) ve restore ettiğim gemi modellerinin kayıtlarını tutmamıştım. Ancak bundan sonra yapım ve restorasyon aşamalarını fotoğraflayıp açıklamaları yazmayı; bana teveccüh gösterip yapım/restore teklifinde bulunan firma ve kişiler ile modelcileri bilgilendirmek için uygun gördüm.
Sarkuysan firmasından "Santa Maria" isimli gemi modelini restore etme teklifini kabul edip teklif yazımı yönetime gönderdim, kabul ettiler ve başladım tekne ile uğraşmaya…
Santa Maria'nın bende iki ayrı versiyon plan seti var, büyük olanı gelen modele daha çok uydu ve mümkün olduğunca bu plana göre restorasyonumu bitirmeye çalışıyorum. Bu planda su kesimi arka tarafta yumru hizasında başlıyor, ön tarafta yumrunun biraz aşağısında ancak tesviye sırasında birinci kat kaplama ortaya çıkınca yumruya kadar boyama kararı aldım ve uyguladım. Restorasyon sonunda bu plan setini de tekneyle birlikte hediye edeceğim.
Dikkatimi çeken ilk husus; tekne tadilattan geçmiş, sonradan kırılan parçalar, bozulmuş donanım haricinde, fırça kılları hem vernikli hem de siyah boyalı kısım üzerinde yapışmış kalmış, çirkin bir görüntüyle karşılaşmam olmuştu.
İlk iş olarak çıplak Mdf üzerine sürülmüş vernikli tablasını devamlı çalıştığım cilacıma götürdüm ve siyah, yarı mat su bazlı boyamasını rica ettim.
Devamlı çalıştığım metal tornacıma sarıdan kalastra kaidelerini yaptırdım ve tablaya monte ettim.
Mevcudu plastik olan iki arabalı topu (1), beyaz metalden yapılmış falconet topları (15), landa demirlerini (21-23), armut makaraları (17), çift delikli tekli makaraları (16) sarı dökümden hassas olarak döktürdüm.
Tambur makinamda temizliğini yaptım.
Mevcut haliyle fotoğrafladıktan sonra; bütün donanımı, serenleri, direkleri, aksesuarları (çok zorlananlar haricinde) söktüm.
Önce kalın zımpara ile vernikli sonra boyalı dış yüzeyi tesviye ettikten sonra minik yuvarlak ve dik tel aparatı taktığım elektrikli mini matkabım ile tesviyeye devam ettim. En son daha ince zımparalarla tesviyeyi bitirdim.
Su kesimi siyaha boyanmıştı; astarlı yüzey beklerken ikinci kat olarak sarılmış ince maun kaplama çıtalarıyla karşılaştım. Tesviye sırasında bazı yerlerde birinci kaplama çıtaları karşıma çıkıverdi. Gerekli yerleri çelik macun dediğimiz çift sistemli macunu karıştırarak metal spatül ile geçtim. Kuruduktan sonra tesviye ettim, aynı işlemi bir kez daha yaptım.
Tamiya marka maskeleme bandı kullanarak su kesiminden yukarısını gazete kağıdı da kullanarak maskeledim. İlk maskelenecek yeri Tamiya marka maskeleme bandı kullandım. Tamiya banttan sonra gazeteyi tamiya bandın üzerine yapıştırmak için daha ucuz maskeleme bandı kullandım ki ekonomik maskelemeyi yapabileyim.
Atölyemde sattığım ürünlerden olan hava fırçası ve sentetik gri astarı kullanarak (astarı sentetik tinerle hava fırçasının püskürtebileceği kıvama kadar incelttim) bir kat olarak uyguladım. 1 gün kuruduktan zımpara ile tesviye ettim, karşıma çelik macun ile tekrar doldurulması gereken yerler çıktı. Çelik macunu tekrar uyguladıktan sonra, kuruma işleminden sonra tesviye ettim. İkinci kez hava fırçası ile astar boyayı attım. Kuruduktan sonra yine tesviye ettim.
Sıra siyah boyaya geldi; elimde Kartallar Boya'nın yarı mat siyah boyası kalmadığı için piyasadan bulabildiğim mat siyah sentetik boyayı parlak sentetik yat verniği ile karıştırdım (% 30 vernik, %70 boya) ve yarı mat siyah boya elde ettim. Sentetik tiner ile hava fırçasının atabileceği kıvama kadar incelttim. 1. katı uyguladım, kuruması için 1 gün bekledim, tesviye ettim, 2.katı attım, kurumasını 1 gün daha bekledim.
Teknenin su kesimi için elde ettiğim karışım (yarı mat siyah boya) vernikli olduğundan ayrıca verniklememe gerek kalmayacağı için su kesimini maskeledim.
Teknenin diğer yerlerini verniklemeden önce parlak sarı boyalı süslemelerde yer yer solgunluk ve çıplaklıklar vardı.
Bu yüzden altın pasta denilen nemli toz boyayı (altın rengine yakın) parlak sentetik verniğe %10 oranında karıştırdım.
Çok az tiner ilave ederek incelttim, ince fırça ile ilgili yerlere önce bir kat uyguladım biraz kuruyunca hemen 2. katı sürdüm.
Tekneyi genel olarak verniklerken sarı boyalı süslemeleri maskelemekten çekindim, çünkü maskeleme bandını sökerken altın rengi boyanın zarar görmesi ihtimalini düşündüm.
Sıra su kesiminin üstünün (gövdenin), güvertelerin, parampetlerin, küpeştelerin v.s. veriklenmesine geldi. Siyah boyalı yüzeyin başlangıcını tamiya marka maskeleme bandı kullanarak maskeledikten sonra gazeteyle tekne altını kapattım ve daha ucuz maskeleme bandı kullanarak gazeteyi Tamiya bandın üzerine bantladım.
Gemiyi ters koyarak gövdeye, hava fırçası kullanarak bir kat yarı mat sentetik yat verniği uyguladım. Biraz beklediken sonra gemiyi düzeltip gövdeye 2. kat, güverte, parampetler, küpeştelere 1. kat verniği aynı anda uyguladım.
Bir gün sonra vernik tamamen kuruduktan sonra tekneyi özel çalışma masamdaki tezgahına koydum.
Boyama ile ilgili genel bilgi için bakınız: http://www.gemimodelciligi.com/adanzyemodelboyama.htm
Geminin landa demirleri anlayabildiğim kadarıyla ip ile yapılmış üzerine boya ve vernik geçilince uzaktan siyah boyalı metal görüntüsü elde edilmişti. Restorasyon için sökmem gerekince landa demirlerini yeniden yapmam gerekti.
Tam da bu sırada yeni sarı madenden dökümünü yaptırdıklarım denk geldi. Kullanılan üç delikli Bogotalar 5 mm çapında idi, onları sökünce bazıları kullanılmaz hale gelmişti.
Ürettirdiğim 6 mm çapındaki ahşap bogotaları bu landa demirine monte etmek için önce 3/0 numaralı metal kıl testere ucunu söktüğüm ahşap kıl koluna özel kelebekli vida ile monte ettim. Landa demirini dik olarak mengeneye sıkıştırdım. Yuvarlak ağızdan kıl ucunu ileriye doğru sokarak bir elimle kıl ucunu diğer elimle de kıl kolunu tutarak kendime doğru çekerek 4-5 defada kesme işlemini gerçekleştirdim. Burada dikkat edilecek husus testereyi kendinize doğru çekerken kesecek şekilde takılmasına dikkat etmektir.
1- 16 mm çapından konik olarak uç çapı küçülen yuvarlak ağızlı kargaburunu 6 mm bogotanın girebileceği çapa kadar büyütmek için penseyi de kullanarak aşama aşama ittirdim.
2- Landa demiri uzunlukları bazı yerlerde yetersiz olunca kaportacı çekici ve mini örsü kullanarak (mengenenin örsü de olur) yuvarlak kısım hariç olmak üzere landa demirini döverek boyunu uzattım. Mengenede sıkıştırarak enini ve kalınlığını doğrultarak düzelttim.
3- Ahşap bogotayı landa demirine geçirerek boşluğunu almak için daha minik yuvarlak ağızlı kargaburun kullanarak mengeneye sıkıştırdığım landa demirinin boğazını sıktım.
4- Palasarte yarıklarını; landa demirinin rahatça girmesi ve sonradan palasartenin önüne sıfır payla yapışacak çıtanın rahatça yapışmasını temin etmek için mini dört köşeli metal eğesi ile tesviye ettim.
5- Nihayet landa demirinin bogatalı kısmını palasarteye sıkıştırıp diğer ucunu da bordanın üzerindeki yumruya minik çivi ile çaktım. Aynı çivi deliklerini kullandım, aksi halde minik el matkabı ile delikleri çivi çapına göre açıp öyle çakmak gerekir.
Palasartenin önüne çıtayı yapıştırdım, gemi bana geldiğinde bu çıta yoktu.
 
Merdivenleri, ırgatı, fıçıyı, armadoraları ile armadora çeliklerini, falconet topları, iki arabalı topu, pupaya feneri, çipolu çapaları, direkleri v.s. SI100 hızlı yapıştırıcı ile monte ettim.
Sıra geldi direklerin ana iplerinin bağlanmasına, bogotaların direklere monte edilmesine, serenlerin, yelkenlerin bağlanmasına…
 
 

Atölyemin ürünlerden Aksesuarlar başlıklı listemde yer alan "Armadora çeliklerini" otomat imalat olarak yaptırmıştım. Bu modelde de kullandım, çok yakıştılar…

(Reklamlar :)

Nihayet modelin restorasyonunu bitirdim ve fotoğraflayıp sizlerle paylaşmak kısmet oldu. Küçük bir aksilikten bahsetmek isterim. Modelin tablasına hızlı yapıştırıcı bulaştı, sileyim derken daha da kötü iz bırakınca tablayı cilacıma bir kez daha götürmek zorunda kaldım. Bu biraz moralimi bozdu ama sonunda içime sindi ve teslim edecek hale getirdim.
Tornacıma özel yaptırdığım kaideleri metal parlatıcı ile parlattım. Tekneyi üzerine monte ettim. Özel bir altın rengi malzeme üzerine (metal değil) "Santa Maria" yazısını lazer ile yazdırdım. Bu malzemenin temizlenmesi pamuklu beze biraz kolonya döküp silerek oluyor. 4 mm foreks (dakota) malzeme üzerine hızlı yapıştırıcı ile yapıştırıp açılı iki altlık ile yazı kaidesini biraz yükselttim. Yazıyı yapıştırıcı ile yapıştırmadan evvel foreks malzemenin tüm kenarlarını ince zımpara ile tesviye ettim.
Eh bu kadar emek verildi, masraf yapıldı; modeli tozdan, meraklı ellerden, özellikle temizlikçilerin ellerinden korumak için cam veya pleksi den akvaryum yapmak gerekir. Pleksi cama göre pahalı ve kolay çizilebiliyor. Cam ağır oluyor (4 mm) ama daha ucuz ve temizliği daha kolay. Tabla olarak da frezeli MDF malzemenin astar, boya, dolgu ve vernikleme aşamalarından geçirilmiş halini öneriyorum. Modelin boyu, eni ve yükseklik ölçülerine gerekli pay bırakılıp önce tabla yapılıyor, sonra camcıya tabla verilip sadece yükseklik ölçüsü verilerek tablaya göre silikon yapıştırmalı cam akvaryum yapılıyor. Camcıya yapıştırmadan önce cam kenarlarını makinede rodaj yaptırmasını tembih ediyoruz ki ışıkta cam kenarları kötü gözükmesin.
Evet şimdi modelin yerine kazasız belasız ulaşması için dua ederek özenli bir şekilde paketleyip uğurlamak kalıyor. Paketin içine kullanmadığım ve artan parçaları koyarken geminin nüfus kağıdı olan plan setini (4 adet büyük pafta) de hediye ediyorum. Daha evvelce de bahsettiğim gibi elimdeki 2 adet ayrı seriden olan planlardan en çok benzeyenini esas aldım. Yine de bazı farklar oldu, örneğin gelen modelde arabalı top açık güvertede, planda ise arka tarafa yakın kapalı yerde yer alıyor.